Coöperatieve zuivelfabriek “Langezwaag” 1908-1964 - Nieuwevaart

In 1889 bouwde Izaak de Haan in Langezwaag naast zijn boerderij in Jonkersland een fabriekje. Daarin verwerkte hij centrifugaal de melk van zijn eigen 30 koeien en die van omliggende bedrijven. Het was een echt familiebedrijf. De hoeveelheid melk die werd verwerkt, groeide en dat leidde ertoe dat De Haan een nieuwe fabriek liet bouwen aan de Nieuwevaart onder de naam De Haan & Co. De compagnons waren de houthandelaar Job Posthuma, de arts Jan Buisman Ebbinge en Sieger Melles, de olieslager in Gorredijk. De fabriek kwam in 1891 klaar. Maar de boeren vonden dat hun melk meer kon opbrengen en de gedachte een coöperatie op te richten won veld. Op 12 december 1902 was het zover. Tientallen boeren tekenden de akte van oprichting van de coöperatieve zuivelfabriek „Langezwaag”. Er werd een akkoord bereikt met De Haan & Co. In het laatste jaarverslag - dat van 1962-1963 - kon men lezen: Het afgelopen jaar stond vooral in het teken van samenwerking met de omliggende fabrieken. Oorspronkelijk vonden er steeds besprekingen plaats met de fabrieken in Terwispel, Tijnje, Bontebok, Oldeberkoop en Jubbega om te komen tot een verantwoorde vorm van samenwerking. Uiteindelijk is er tenslotte een goede vorm van samenwerking ontstaan met Terwispel. En zo ontstond op 24 juli 1963 de coöperatieve zuivelindustrie Gorredijk e.o. In het voorjaar van 1964 werd de fabriek in Langezwaag stopgezet. De melk werd verwerkt in Terwispel. 

Ansichtkaart zuivelfabriek Langezwaag. Postzegel 1,5 cent.

Uitgave: H. Meester. Foto: C. v/d. Zijl, A'dam.

Fotokaart zuivelfabriek Langezwaag 1950.